Hedef 12: Sürdürülebilir Tüketim ve Üretim Modellerini Sağlamak
Politikalar İçin Hukuki Temel
İstanbul Okan Üniversitesi, tek kullanımlık ürünlerin kullanımını minimize etme, plastik kullanımını azaltma ve atık yönetimini düzenleme konularındaki politikalarını, çevre koruma, sürdürülebilirlik ve halk sağlığına odaklanan ulusal ve uluslararası hukuki çerçevelere dayandırmaktadır. Bu hukuki temeller, üniversitenin yasal düzenlemelere uyumunu sağlar ve çevreye duyarlı olma taahhüdünü yansıtır.
1. Türk Çevre Kanunu (No. 2872):
Üniversitenin politikaları, atık üretiminin minimize edilmesini ve geri dönüşümün teşvik edilmesini öngören Türk Çevre Kanunu ile uyumludur. Kanunun 11. maddesi, sürdürülebilir uygulamalarla katı atıkların azaltılmasını ve tehlikeli atıkların güvenli bir şekilde bertaraf edilmesini teşvik eder. Kanun ayrıca plastik atıkların azaltılmasını destekler ve geri dönüştürülemeyen malzemelerin kullanımını engellemeyi amaçlar; bu da üniversitenin plastik minimizasyon çabalarına güçlü bir hukuki temel sağlar.
2. Sıfır Atık Yönetmeliği (Resmi Gazete No. 30829):
2019 yılında başlatılan Türkiye'nin Sıfır Atık İnisiyatifi'nin bir parçası olan "Sıfır Atık Yönetmeliği"ne uyumlu olarak, İstanbul Okan Üniversitesi, tek kullanımlık ürünleri minimize etmeye ve atık geri dönüşümünü teşvik etmeye yönelik politikalar benimsemiştir. Bu yönetmelik, kurumların, çöplüklere gönderilen atık miktarını azaltmaya yönelik atık yönetim sistemleri uygulamalarını, geri dönüştürülebilir malzemelerin toplanmasını ve ayrılmasını zorunlu kılar. Ayrıca, üniversitenin sürdürülebilir plastik kullanımını azaltma politikalarıyla uyumlu olarak tek kullanımlık plastiklerin minimize edilmesini teşvik eder.
3. Ambalaj Atıkları Kontrolü Yönetmeliği (Resmi Gazete No. 28035):
Bu yönetmelik, plastik ambalajlar da dahil olmak üzere ambalaj atıklarının çevresel etkisini minimize etmeyi amaçlar ve malzemelerin azaltılmasını, yeniden kullanılmasını ve geri dönüştürülmesini teşvik eder. İstanbul Okan Üniversitesi’nin plastik minimizasyon ve atık bertarafı politikaları, kampüste yeniden kullanılabilir ve geri dönüştürülebilir malzemelerin kullanımını aktif olarak teşvik ederek bu yönergeleri takip etmektedir.
4. İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu (No. 6331):
Üniversitenin, özellikle laboratuvarlar ve diğer yüksek riskli alanlarda kullanılan tehlikeli atıkların bertarafına ilişkin politikaları, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'na dayanmaktadır. Bu kanun, halk sağlığını korumak ve işyeri güvenliğini sağlamak amacıyla tehlikeli malzemelerin güvenli bir şekilde yönetilmesi ve bertaraf edilmesini gerektirir ve doğru atık yönetim sistemleri için hukuki bir zemin sunar.
5. AB Tek Kullanımlık Plastikler Direktifi (Direktif 2019/904):
Doğrudan bağlayıcı olmasa da, İstanbul Okan Üniversitesi’nin politikaları, AB’nin Tek Kullanımlık Plastikler Direktifi gibi uluslararası standartlardan etkilenmektedir. Bu direktif, tek kullanımlık plastik ürünlerin, örneğin pipetler, çatal-bıçak takımları ve yiyecek kapları gibi ürünlerin azaltılmasına yönelik üye ülkeleri sürdürülebilir alternatifler benimsemeye teşvik eder. Üniversitenin plastik kullanımını azaltma çabaları, bu küresel en iyi uygulamalarla uyumludur.
6. Paris Anlaşması (2015):
Küresel iklim değişikliği ile mücadele çabalarının bir parçası olarak, İstanbul Okan Üniversitesi’nin politikaları, Türkiye’nin Paris Anlaşması altındaki taahhütlerine katkıda bulunmaktadır. Atık azaltımı, plastik kullanımının minimize edilmesi ve geri dönüşümün teşvik edilmesi yoluyla üniversite, karbon emisyonlarını azaltmaya, çevresel bozulmayı engellemeye ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerine destek olmaktadır.
7. Türk Atık Yönetimi Yönetmeliği (No. 29314):
Üniversitenin atık bertarafı politikaları, atıkların, tehlikeli ve tehlikesiz malzemeler dahil olmak üzere toplanmasını, taşınmasını ve bertarafını düzenleyen Türk Atık Yönetimi Yönetmeliği’ne de uygundur. Bu yönetmelik, atık üretiminin kaynağında azaltılmasını önemseyerek, geri dönüşüm girişimlerini teşvik eder ve bu, üniversitenin atık yönetimi stratejisinin temel unsurlarındandır.
İstanbul Okan Üniversitesi, ulusal ve uluslararası hukuki çerçevelere dayalı politikalarını benimseyerek yasalara uyum sağlar ve sürdürülebilirlik ile çevre yönetimi kültürünü geliştirir. Üniversite, bu alanlarda sürekli bir iyileşmeye kararlıdır ve daha sağlıklı ve sürdürülebilir bir geleceğe katkıda bulunmayı hedeflemektedir.
SDG 12.2.1. Etik Tedarik Politikası
İstanbul Okan Üniversitesi, yiyecek ve malzeme tedarikinde etik tedarik politikası benimsemiştir. Üniversite, sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk ilkelerini teşvik etmeye kararlıdır ve tedarik ettiği yiyecek ve malzemelerin etik standartlara uygun olmasını sağlamaktadır. Bu, adil ticaret uygulamalarına, çevre dostu üretim yöntemlerine ve çalışanlar ile hayvanlara insancıl muameleye uyan tedarikçilerin önceliklendirilmesini içermektedir. Ayrıca üniversite, yerel ekonomileri desteklemek ve çevresel ayak izini azaltmak amacıyla yerel kaynaklı ve organik ürünlerin kullanılmasını teşvik etmektedir. Bu politika, İstanbul Okan Üniversitesi'nin sürdürülebilirlik ve etik uygulamalara olan daha geniş taahhüdünün bir parçasıdır.
Üniversite, mal ve hizmet tedarik ettiği firmaların, çalışanlarıyla ilgili sorumluluklarını etik tedarik politikası doğrultusunda yerine getirmelerine büyük önem vermektedir. Özellikle, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu çerçevesinde, tedarik edilen malların ve hizmetlerin teknik şartnameleri ve sözleşmeleri, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 4. maddesi gereği aşağıdaki hükümlere yer vermektedir:
-Yüklenici, çalışanlarının iş sağlığı ve güvenliğini kendi masraflarından sağlamakla sorumludur. Bu, çalışanların iş güvenliği uzmanlarından, işyeri hekimlerinden ve gerekirse diğer sağlık personelinden faydalanmalarını sağlamayı içerir.
-Çalışanların sağlık izlemleri yapılmalı, mesleki riskler önlenmeli ve gerekli eğitim ve bilgilendirmeler sağlanmalıdır. Gerekli tüm önlemler alınmalı, kurulacak organizasyonlar, sağlanacak araç ve gereçler ve sağlık ve güvenlik önlemleri değişen koşullara uyarlanmalıdır. İş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyumsuzluk durumlarında denetim, gözetim ve düzeltici önlemler alınması yüklenici tarafından sağlanmalıdır.
Ayrıca, yüklenicinin sigortasız işçi çalıştırmaması titizlikle izlenmekte olup, Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) ile yapılan yazışmalarla 5510 sayılı Sosyal Sigorta ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'na uyum sağlanmaktadır. İstanbul Okan Üniversitesi, kendi denetimi altındaki personele de İş Sağlığı ve Güvenliği eğitimi sağlamaktadır.
Bu önlemlerle İstanbul Okan Üniversitesi, hem etik tedarik politikası hem de iş sağlığı ve güvenliği düzenlemelerine uyumun tedarik sürecinde titizlikle gözlemlenmesini sağlamaktadır.
SDG 12.2.3. Atık Bertaraf Politikası - Tehlikeli Maddeler
İstanbul Okan Üniversitesi, atık bertarafı için kapsamlı bir yönerge ve süreç belirlemiştir, bu süreç tehlikeli maddelerin yönetimini de içermektedir. Üniversite, tüm atıkların çevre düzenlemeleri ve sürdürülebilirlik uygulamaları doğrultusunda bertaraf edilmesini sağlama taahhüdündedir. Bu, kimyasallar, biyolojik atıklar ve diğer potansiyel olarak zararlı maddeler gibi tehlikeli maddelerin güvenli bir şekilde ele alınmasını, depolanmasını ve bertaraf edilmesini içermektedir. Üniversite, çevresel etkiyi en aza indirmek ve kampüs topluluğunun güvenliğini sağlamak için sıkı protokoller takip etmektedir. Uyumun sağlanması ve en iyi atık yönetimi uygulamalarının teşvik edilmesi amacıyla düzenli denetimler ve eğitimler gerçekleştirilmektedir.
SDG 12.2.4. Atık Bertaraf Politikası - Depolama Politikası
İstanbul Okan Üniversitesi, atık bertarafı için, atığa gönderilen ve geri dönüştürülen miktarları ölçmeyi içeren bir yönergeye sahiptir. Üniversite, atık bertaraf uygulamalarını izleyerek ve takip ederek çevresel etkisini azaltmayı taahhüt etmektedir. Bu politika, üniversitenin üretilen atık miktarlarını aktif olarak ölçmesini ve kaydetmesini sağlar, geri dönüşüm oranlarını artırmaya ve depolama alanına gönderilen atık miktarını en aza indirmeye odaklanır. Düzenli değerlendirmeler ve raporlama, üniversitenin atık yönetimindeki sürdürülebilirlik çabalarını sürekli olarak iyileştirmesine yardımcı olur.
SDG 12.2.5. Plastik Kullanımını Azaltma Politikası
İstanbul Okan Üniversitesi, plastik kullanımını azaltmaya yönelik politikalara sahiptir. Üniversite, kampüste plastik tüketimini azaltmayı, daha geniş sürdürülebilirlik hedeflerinin bir parçası olarak taahhüt etmektedir. Bu, yeniden kullanılabilir alternatiflerin kullanımını teşvik etmeyi, yemek alanlarında ve etkinliklerde tek kullanımlık plastiklerin azaltılmasını ve plastik atıkları azaltmaya yönelik farkındalık kampanyalarını desteklemeyi içerir. Üniversite ayrıca, plastik ambalajı en aza indirmek için tedarikçilerle işbirliği yapar ve plastik atıkları etkin bir şekilde yönetmek için geri dönüşüm girişimlerini destekler. Bu çabalar, üniversitenin çevresel sorumluluk ve sürdürülebilirliği teşvik etmeye yönelik kararlılığıyla uyumludur.
SDG 12.2.6. Tek Kullanımlık Ürünlerin Azaltılması Politikası
İstanbul Okan Üniversitesi, tek kullanımlık ürünlerin kullanımını azaltmaya yönelik politikalara sahiptir. Üniversite, kampüs genelinde özellikle yemek alanlarında, ofislerde ve etkinliklerde yeniden kullanılabilir alternatiflerin kullanılmasını teşvik ederek sürdürülebilir uygulamaları desteklemektedir. Çabalar, tek kullanımlık ürünler olan bardaklar, tabaklar ve çatal-bıçak takımlarına olan bağımlılığı azaltmayı ve mümkün olduğunda yeniden kullanılabilir seçenekler sunmayı içermektedir. Ayrıca, üniversite, tek kullanımlık ürünlerin çevresel etkileri hakkında farkındalık yaratmakta ve tedarikçilerle işbirliği yaparak ambalaj atıklarını en aza indirmektedir. Bu politikalar, üniversitenin sürdürülebilirliğe ve atıkların azaltılmasına olan genel taahhüdünün bir parçasıdır.
SDG 12.2.7. Tek Kullanımlık Ürün Politikası: Hizmetlere Uzantılar
İstanbul Okan Üniversitesi’nin, tek kullanımlık ürünlerin azaltılması, plastik kullanımının sınırlandırılması ve atık yönetimiyle ilgili politikaları, dış hizmet sağlayıcıları ve tedarik zinciriyle de kapsamlıdır. Üniversite, sürdürülebilirlik ve çevresel sorumluluk konusundaki taahhüdünün sadece kampüs içinde değil, aynı zamanda üçüncü taraf tedarikçiler ve hizmet sağlayıcılarıyla olan ilişkilerinde de yansımasını sağlamaktadır.
Bu politikaların tedarik zincirine ve dış hizmetlere uzatılmasıyla, İstanbul Okan Üniversitesi sürdürülebilirlik çabalarının kapsamlı ve tüm operasyonlarında entegre olmasını garanti etmektedir.
Sıfır Atık Yönetmeliği (Resmi Gazete No. 30829):
Türkiye'nin atık yönetimi ulusal stratejisinin bir parçası olarak, İstanbul Okan Üniversitesi, tedarikçilerinin ve yüklenicilerinin atık azaltma stratejilerine uymasını sağlamaktadır. Bu yönetmelik, kurumları atık azaltma ve geri dönüşüm uygulamalarını hayata geçirmeye zorlamakta olup, tedarikçilerin bu kurallara uymasını ve üniversitenin sıfır atık hedeflerine katkıda bulunmasını sağlamak için yasal bir temel sunmaktadır.
SDG 12.2.8. Tedarikçilere Uzatılan Azaltma Politikaları
İstanbul Okan Üniversitesi’nin tek kullanımlık ürünlerin azaltılması, plastik kullanımının sınırlandırılması ve atık yönetimiyle ilgili politikaları, ekipman, kırtasiye ve inşaat sözleşmeleri sağlayan dış kaynaklı tedarikçilere de uygulanmaktadır. Üniversite, sürdürülebilirlik ve çevresel politikalarının tedarik zincirinin her aşamasında entegre edilmesini sağlamak için aşağıdaki önlemleri uygulamaktadır:
Bu politikaların ekipman, kırtasiye ve inşaat sözleşmeleri sağlayan tedarikçilere uzatılmasıyla, İstanbul Okan Üniversitesi çevresel girişimlerinin kapsamlı olmasını ve tüm tedarik ve hizmet sağlama süreçlerini etkilemesini garanti etmekte, sürdürülebilirliği tedarik zincirinin tamamında yaymaktadır.
Sıfır Atık Yönetmeliği (Resmi Gazete No. 30829):
Türkiye'nin atık yönetimi ulusal stratejisinin bir parçası olarak, İstanbul Okan Üniversitesi, tedarikçilerinin ve yüklenicilerinin atık azaltma stratejilerine uymasını sağlamaktadır. Bu yönetmelik, kurumları atık azaltma ve geri dönüşüm uygulamalarını hayata geçirmeye zorlamakta olup, tedarikçilerin bu kurallara uymasını ve üniversitenin sıfır atık hedeflerine katkıda bulunmasını sağlamak için yasal bir temel sunmaktadır.
SDG 12.3.1. Atık Takibi
İstanbul Okan Üniversitesi, üniversite genelinde üretilen ve geri dönüştürülen atık miktarını ölçmektedir. Üniversite, sürdürülebilirlik girişimlerinin bir parçası olarak atık çıkışını izlemeye kararlıdır ve bu süreç, genel atık miktarını azaltmaya, geri dönüşüm oranlarını artırmaya ve landfill (çöplük) katkılarını en aza indirmeye odaklanmaktadır. Bu ölçüm süreci, atık verilerinin düzenli olarak izlenmesini ve raporlanmasını içerir, bu da üniversitenin çevresel etkisini değerlendirmesine ve atık yönetimi uygulamalarını ve sürdürülebilirlik performansını iyileştirmek için bilinçli kararlar almasına yardımcı olur.
Atık Yönetimi Yönetmeliği (No. 29314):
Atık Yönetimi Yönetmeliği, işletmelerin, tedarikçilerin ve yüklenicilerin atıkları yönetme ve bertaraf etme sorumluluklarını belirler. Yönetmelik, atığın kaynağında ayrılmasını zorunlu kılar, geri dönüşümü teşvik eder ve tehlikeli maddelerin doğru bir şekilde bertaraf edilmesi için yönergeler sunar. İstanbul Okan Üniversitesi'nin tedarikçilerinden ve yüklenicilerinden atık bertaraf politikalarına uymasını istemesi, bu yönetmelik ile uyumludur.
SDG 12.4.1. Sürdürülebilirlik Raporu Yayınlanması
